اسیدهای هیومیک مولکول‌های پیچیده‌ای هستند که به طور طبیعی در خاک، ذغال سنگ نارس، اقیانوس‌ها و آب‌های شیرین وجود دارند. یکی از منابع اسیدهای هیومیک لایه‌هایی رسوبی هستند که به آنها لئوناردیت گفته می‌شود. اسیدهای هیومیک با غلظت بالایی در این لایه‌ها یافت می‌شوند. تجزیه اسیدهای آلی غلیظ فرآیندی طولانی است که میلیون‌ها سال در محیط طبیعی طول می‌کشد.
هیومیک اسیدها مولکول‌هایی با زنجیره بلند هستند که وزن بالا و رنگ قهوه‌ای تیره دارند. بسیاری از فعالیت‌های انسانی علاوه بر تخریب و آلودگی خاک‌ها باعث کاهش مواد آلی موجود در خاک شده است. از این رو، جایگزینی این مواد برای اصلاح ساختار خاک و تولید محصول باکیفیت ضروری است.
مقدار pH خاک مستقیماً بر رشد گیاه تأثیر می‌گذارد. بخش بزرگی از محصولات کشاورزی در یک محیط خنثی تا کمی اسیدی با مقدار پی اچ ۶.۲ تا ۶.۸ بهترین رشد را دارند. در این محدوده پی اچ مواد مغذی حل می‌شوند، موجودات خاک به اندازه کافی فعال هستند و ساختار خاک در بهترین حالت خود قرار دارد. از آنجایی که عمده خاک‌های ایران در محدوده قلیا قرار دارند، افزودن کود هیومیک اسید می‌تواند منجر به بهبود وضعیت خاک و افزایش جذب مواد غذایی شود. علاوه بر این هیومیک اسید به همراه فولویک اسید که در برندهای تجاری همراه با هیومیک اسید است، در گروه ترکیبات کلات‌کننده قرار دارند. در شرایط قلیایی هیومیک اسیدها به عنوان کلات‌کننده طبیعی برای یون‌های فلزی عمل می‌کنند و جذب آنها توسط ریشه‌های گیاه را افزایش می‌دهند. هیومیک اسید فسفات متصل به کلسیم و سایر مواد مغذی و عناصر کمیاب را حل می‌کند و با آنها کمپلکس تشکیل می‌دهد و به شکل قابل استفاده در دسترس گیاهان قرار می‌دهد.